Burma Forum Canada is a policy consultation body of Burmese Diaspora communities in Canada.

Monday, August 9, 2010

သံုးေလာင္းၿပိဳင္ လူသတ္မႈ ကေနဒါေရာက္ ကရင္မိသားစုတြင္ ျဖစ္ပြား

အီးေမးမွ တဆင့္ ေအာက္ပါသတင္းကုိ ရရွိသည္။

ၾသဂုတ္လ ၉ရက္။ ေနာ္ျဖဴျဖဴသင္း (ေကအိုင္စီ)
ကေနဒါႏိုင္ငံ REGINA ၿမိဳ႕ေျမာက္ပိုင္းရွိ ကရင္ဒုကၡသည္မိသားတစုတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္အပတ္က သံုးေလာင္းၿပိဳင္ လူသတ္မႈ ျဖစ္ ပြားခဲ့ၿပီး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို ေဒသဆိုင္ရာရဲမ်ားက စစ္ေဆးစံုစမ္းလွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
အခင္းျဖစ္ေသာေနအိမ္ကို ရဲမ်ား စစ္ေဆးေနစဥ္

ေသဆံုးသူမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္မွ ကရင္ဒုကၡသည္မ်ားျဖစ္ၿပီး အမ်ဳိးသားမွာ Crown Shred & Recycling Company တြင္ ၂ႏွစ္ခန္႔ အလုပ္လုပ္ေနသူျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကုမၸဏီမွ ႀကီးၾကပ္ေရးမွဴး Jack Shaw က ထိုၿမိဳ႕ရွိ Leader Post သတင္းဌာနကို ေျပာျပသည္။
သူက “ဒီလူက ကရင္ဒုကၡသည္ေလ။ သူက ခင္ဖို႔လည္းေကာင္းသလို အလုပ္ႀကိဳးစားသူလည္း ျဖစ္တယ္။ သူ႕ကုုိ အလုပ္မွာ ခြင့္တစ္ပတ္ယူထားၿပီး အဂၤါေန႔မွာ အလုပ္ျပန္ဆင္းတာ မေတြ႕ဘူး။ ဒါနဲ႔ သူ႔ကို အလုပ္ျပန္၀င္ဖို႔ ဆက္သြယ္ေပမဲ့ မရဘူး။ အခု လို မထင္မွတ္ဘဲ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လို႔လည္း မထင္ထားမိဘူး။ သူဟာ လူေကာင္းတစ္ေယာက္ပါ။”ဟု ေျပာသည္။

အိမ္နီးခ်င္းတစ္ဦးက အသတ္ခံရသူမ်ား၏ အိမ္မွ အပုပ္နံ႔ဆိုးဆိုး ထြက္ရွိလာသည့္အတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ ေသာၾကာေန႔တြင္ သြား ေရာက္ၾကည့္႐ႈရာ ၎တို႔ကို ဓားဒဏ္ရာမ်ားျဖင့္ ေသဆံုးေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိၿပီး ရဲကို တိုင္ၾကားရာမွ လူသတ္မႈ ေပၚေပါက္သြား ျခင္း ျဖစ္သည္။

ထိုအမႈကို စစ္ေဆးေနဆဲျဖစ္သည့္ REGINA ရဲမ်ားက ေသဆံုးသူမ်ားသည္ မည္သူမည္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း မေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း ၎တို႔သည္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ မယ္လအူးဒုကၡသည္စခန္းမွ ၂၀၀၈ခုႏွစ္တြင္ ကေနဒါႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ခြာသြားၾကသည့္ ေစာ ေနေကာ္မူး ၃၆ႏွစ္၊ ဇနီး ေနာ္ေမာ္ ၂၃ႏွစ္ႏွင့္ သားငယ္ ေစာဆဲဗင္းဂ်ဴး ၃ႏွစ္တို႔ျဖစ္ၾကသည္ဟု ထိုသူမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးခဲ့သူတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ ေစာအယ္ဒို၀ါးက ေျပာသည္။

“ေစာေနေကာ္မူးက နယ္စပ္မွာတုန္းက က်ေနာ္နဲ႔ အရမ္းခင္တယ္။ သူတို႔ကို ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ဓားန႔ဲထုိးၿပီး သြားလုပ္ႀကံတယ္လို႔ သိရတယ္။ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းေတာ့ ဘယ္သူမွ မသိလိုက္ဘူး။ ဒါေပမ႔ဲ အိမ္ေဘးနားက အဂၤလိပ္တစ္ေယာက္က ယင္ေကာင္ေတြ ပ်ံ တယ္။ အနံ႔လည္း မေကာင္းဘူး။ အနံ႔ဆိုးေတာ့ ပုလိပ္ဆီကို တိုင္တယ္။ အဲေတာ့ ေသာၾကာေန႔ညမွာ ပုလိပ္ေတြက အိမ္ကိုဝင္ ၿပီး သြားၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူ႔မိန္းမေကာ၊ သူ႔ကေလးေကာ အကုန္လံုး အသတ္ခံရတာပါ။ သူ႔မိန္းမမွာ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတယ္။”ဟု ဆက္လက္ ေျပာဆိုသည္။

ေသဆံုးသူမ်ားသည္ REGINA ၿမိဳ႕၊ Oakview Drive အိမ္ေဂဟာတြင္ ေနထိုင္သူျဖစ္ၿပီး အိမ္ရွင္အမ်ဳိးသားမွာ အျပင္မထြက္ခင္ ၎၏ေနအိမ္တံခါးကို အေသအခ်ာပိတ္ကာ အျပန္ျပန္စစ္ေဆးၿပီးမွ သြားေလ့ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ၎တို႔တြင္ တစံုတရာကို ကာကြယ္ရမည့္ စိုးရိမ္စရာ အေၾကာင္းအရာ ရွိႏုိင္ေၾကာင္း အမည္မေဖာ္လိုသည့္ အိမ္နီးခ်င္း အမ်ဳိးသမီးက ရဲကို ေျပာသည္။ ေစာအယ္ဒို၀ါးက “က်ေနာ္ သိရသေလာက္က သူတို႔သြားေနတဲ့ၿမိဳ႕မွာ ကရင္လူမ်ဳိးေတြ မရွိဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏိုင္ငံျခား သားေတြနဲ႔ လူမည္းေတြပဲ မ်ားတယ္လို႔ ကေနဒါက သူငယ္ခ်င္းေတြက ေျပာျပတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႔က က်န္တဲ့ကရင္လူမ်ဳိး ေတြနဲ႔လည္း အဆက္အသြယ္ မလုပ္ေတာ့ အလွမ္းေ၀းတာေပါ့။”ဟု ဆိုသည္။

ယင္းသို႔ျဖစ္ပြားခဲ့မႈအေပၚ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ရွိ ေစာေနေကာ္မူး၏ ညီအစ္ကို တဝမ္းကြဲေတာ္သူက “သူတို႔မိသားစု ဒီလိုလုပ္ႀကံခံရ တယ္ၾကားေတာ့ က်ေနာ္လည္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္တာအမွန္ပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔က ႏိုင္ငံျခားေရာက္ေနေပမ႔ဲ ဒီ ဘက္မွာက်န္ခဲ့တဲ့ မိသားစုကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျပန္ၿပီး ကူညီတယ္ေလ။ ဒီလိုျဖစ္တာ ေဆြမ်ိဳးတစ္ေယာက္အေနန႔ဲ တကယ္ စိတ္မေကာင္းဘူး။ ဝမ္းနည္းမိတာအမွန္ပဲ။”ဟု ေျပာသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ေသဆံုးသူမ်ား၏ အေလာင္းမ်ားကို REGINA ၿမိဳ႕မွ ရဲမ်ားက စံုစမ္းစစ္ေဆးေနဆဲျဖစ္ၿပီး မနက္ျဖန္တြင္ ကေန ဒါေရာက္ ကရင္လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းထံ အပ္ႏွံကာ ၎တို႔အတြက္ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းကာ သၿဂၤိဳလ္သြားမည္ဟု သိရသည္။



Sunday, August 8, 2010

မေမ့ႏုုိင္ေသာ ထုုိတေန႕

ဒီလုုိအျဖစ္မ်ဴိး ဆုုိတာ အႏွစ္ (၅၀)ေလာက္ ေနမွ တစ္ခါႀကဳံတာ၊ ႀကဳံဘုုိ႕မလြယ္ဘူး၊ ႀကည့္သာထားေပေတာ့ဟုု လြတ္လပ္ေရးႀကဳိးပမ္းမႈတြင္ ပါဝင္ခဲ့ေသာ နဳိင္ငံေရးသမားေဟာင္းတစ္ဦးက ရွစ္ေလးလုုံးေန႕ကုုိ ရည္ညႊန္းေျပာဆုုိခဲ့သည္။

လြန္ခဲ့ေသာ (၂၂) ႏွစ္က ရန္ကုုန္ျမဳိ႕ေနလူထုု ေသြးပ်က္ဖြယ္ႀကဳံခဲ့ရေသာ ရွစ္ေလးလုုံးေန႕သည္ ပါဝင္ပါတ္သက္ ခဲ့ သူတုုိ႕၏ အသည္းႏွလုုံး တြင္ မေန႕တေန႕က ကဲ့သုုိ႕ ရွိေျခသည္။ ထုုိညက ခ်ီတက္သြားေသာ လူအုုပ္ႀကီးသည္ ဆူးေလဘုုရားအနားတြင္ စုုရပ္အျဖစ္ ဆုုံႀကသည္။ စစ္တပ္မွ လူစုုခြဲရန္ အမိန္႕ေပးေသာ္လည္း လူထုုက ေခါင္းမာ မာျဖင့္ ေနာက္ဆုုံးအေျခအေနကုုိ ေစာင့္ခဲ့ႀကသည္ဟုု ဆုုိသည္။ သူတုုိ႕သည္ ဦးေနဝင္းေျပာထားေသာစစ္သား ဆုုိတာ ပစ္ရင္ မုုိးေပၚေထာင္ မပစ္ဘူး။ တည့္တည့္ ပစ္တယ္ဆုုိေသာ စကားကုုိ လ်စ္လ်ဴရႈကာ ၂၆ႏွစ္ႀကာ ခါးခါးသီးသီး ရင္ဆုုိင္ခဲ့ရေသာ အာဏာရွင္စံနစ္ ျပဳတ္က်ေရး အတြက္ အားလုုံးကုုိ ရင္ဆုုိင္ရန္ ဆုုံးျဖတ္ခဲ့ႀကျခင္း သာ ျဖစ္သည္။

စတင္ပစ္ခတ္မႈကုုိ ႀကဳံခဲ့ေသာ လူတစ္ဦးကဘာေတြျဖစ္လုုိ႕ျဖစ္တယ္ ဆုုိတာ လုုံးဝမမွတ္မိေတာ့ဘူး၊ ကမာၻပ်က္သလုုိပဲ၊ ပါလာတဲ့ ပစၥည္းေတြလည္း ဘယ္နား က်က်န္ခဲ့မွန္း မသိဘူး။ ဖိနပ္ေတာင္ပါမလာေတာ့ဘူးဟုု ဆုုိသည္။ ဖိနပ္အရံေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ ဆုုူေလဘုုရားလမ္းေပၚတြင္ ျပန္႕က်ဲေနသည္ဟုု မ်က္ျမင္သက္ေသ မ်ားက ဆုုိသည္။ ထုုိရက္ပုုိင္းအတြင္း ရန္ကုုန္ေဆးရုုံႀကီးအထိပင္ ဝင္ေရာက္ပစ္ခတ္သည္ဟုု ဆုုိသည္။ေဆးရုုံႀကီး အတြင္း လက္နက္ကုုိင္စစ္သားမ်ား၊ သံဆူးႀကဳိးမ်ားကုုိလည္း ေတြ႕ရသည္။ ပစ္ခတ္ျပီးေနာက္ပုုိင္း ခ်ီတက္ပြဲမ်ား၊ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ဆက္လက္ခဲ့သည္။ ရန္ကုုန္တကၠသုုိလ္သည္ တကၠသိုုလ္၊ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားမ်ားအားလုုံး၏ စုုရပ္ျဖစ္လာခဲ့ျပီး ေက်ာင္းေဆာင္မ်ားအား ေက်ာင္းသားမ်ားက တပ္စြဲထားခဲ့ႀကသည္။

အေမရိကန္စင္တာတြင္ လက္ရွိအရာရွိအျဖစ္လုုပ္ကုုိင္လ်ွက္ရွိေသာ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ကခ်ီတက္လာ တဲ့အထဲမွာ အသက္ ႏွစ္အရြယ္ကေလးေတြ၊ မူလတန္းေက်ာင္းကေန တဆင့္ပါလာတာ။ မုုိးေတြရြာခ်ေတာ့ အားလုုံးတုုပ္တုုပ္က်ေနေပမဲ့ ဆက္ျပီး ခ်ီတက္သြားတယ္။ ႀကည့္ရတာ ရင္ေတာင္ ဆုုိ႕ တယ္ဟုု ေျပာသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားကုုိ ဖမ္းဆီးေသာအခါ အဆုုိပါကေလးငယ္မ်ားလည္း ေထာင္ထဲသုုိ႕ ရက္ပုုိင္းမ်ွ ေရာက္ကုုန္သည္ဟုု အက်ဥ္းေထာင္ ဝန္ထမ္းမ်ားက ေျပာျပသည္။

ရန္ကုုန္ျမဳိ႕တြင္ ဘာဆုုိဘာမွ လုုပ္စရာမရွိ၊ အစုုိးရဝန္ထမ္းမ်ားက ရုုံးလုုံးဝမသြားပဲ ဆႏၵျပႀကသည္။ ေလတပ္၊ ေရတပ္မွ စစ္သားမ်ားလည္း ပါဝင္လာႀကသည္။ ရွိသမ်ွ လုုပ္ငန္းမ်ား အားလုုံးရပ္တန္႕ကုုန္သည္။ ဘတ္စ္ကား အသြားအလာ လုုံးဝမရွိ၊ ကုုန္ေစ်းႏႈန္းမွာ ေခါင္ခုုိက္ေနသည္။ ထမင္းခ်က္စားဘုုိ႕ ဆန္ရွာမရေသာ အေျခအေန သုုိ႕ ေရာက္သြားသည္။ ရန္ကုုန္ျမဳိ႕စြန္ရွိအိမ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ဆန္ျပဳတ္ျပဳတ္စားႀကရသည္။ ထုုိအခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္က ဂုုိေဒါင္မ်ားကုုိ လမ္းျပဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ ထုုိမွ အစျပဳကာ လူတခ်ဳိ႕က ဂုုိေဒါင္ေဖါက္ ျခင္း ကုုိ လူစုုလူေဝးႏွင့္ လုုပ္ကုုိင္လာႀကသည္။ ေသနတ္ႏွင့္ အပစ္ခတ္ ခံရေသာ ကေလးအေလာင္း မ်ား ကုုိ ကားေပၚတြင္ တင္ကာ မေႀကမခ်မ္းျဖစ္ေနေသာ လူအုုပ္ႀကီးက စီတန္းလွည့္လည္ကာ လူထုုကုုိ ျပသသည္။

ထုုိအတြင္း အစုုိးရသတင္းေပးဟုု ယူဆရသူမ်ားကုုိ လူအခ်ဳိ႕က လက္နက္သုုံး သတ္ျဖတ္ျခင္း ရန္ကုုန္ျမဳိ႕ ေနရာအႏွံ အျပား တြင္ ေပၚေပါက္လာသည္။ ထုုိစဥ္က အသက္ ၁၅ႏွစ္ခန္႕သာ ရွိေသးေသာ ညီမငယ္ကလူအရွင္လတ္လတ္ေတြ ကုုိ ေတာင္ဥကၠလာပ လမ္းဆုုံမွာ မီးရႈိ႕ေနတယ္၊ အရႈိ႕ခံရတဲ့လူေတြက ေႀကာက္ပုုံ၊ တုုန္လႈပ္ပုုံ မျပဘူး၊ သူတုုိ႕ကုုိယ္က အရည္ေတြတစ္စက္စက္က်ေန တာကုုိ ဒီအတုုိင္း ငုုံ႕ႀကည္႕ေနႀကတယ္ဟုု ေျပာျပသည္။ထုုိအႀကမ္းဖက္မႈေႀကာင့္ နားလည္ေသာ လူႀကီးမ်ားကအႀကမ္းဖက္မႈပါလာရင္ လူထုုေတာ့ ရႈံးျပီ။ အစုုိးရႏုုိင္ျပီ။ ရုုံးသာ ျပန္တက္ေပေတာ့ဟုု ရုုံးမတက္ပဲ ဆႏၵျုပေနသူမ်ားကုုိ စတင္သတိေပးေျပာႀကားသည္။

၁၉၈၈ခုုႏွစ္ စက္တဘၤာလ (၁၈) ရက္ေန႕တြင္ စစ္တပ္မွ အာဏာသိမ္းေႀကာင္း ေႀကျငာလုုိက္သည့္အခါ ကြ်န္ေတာ္ႏွင့္ အျခားတကၠသုုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ လွည့္တန္းလမ္းဆုုံတြင္ အင္းစိန္ႏွင့္ မဂၤလာဒုုံမွ ခ်ီတက္လာေသာ လူထုုႀကီးကုုိ ဆက္လက္မသြားရန္ သပိတ္တားခဲ့သည္။ ေသြးဆူေနေသာ လူထုုႀကီးတြင္ ဂ်င္ဂလိ၊ ဒုုတ္၊ဒါးမ်ား ခႏၵာကုုိယ္တြင္ လြယ္သုုိင္းထားျပီး သပိတ္တားျခင္းကုုိ ဆန္႕က်င္ကာ ဆက္လက္ ခ်ီတက္ခဲ့ႀကသည္။ ျမန္မာ့အသံေရွ႕တြင္ ေစာင့္ဆုုိင္းေနေသာ စစ္တပ္သည္ ခ်ီတက္လာသမ်ွ သပိတ္ေမွာက္ လူတန္းႀကီးအား ဆီးႀကဳိပစ္ခတ္သည္။ ထုုိညက ကြ်န္ေတာ္တုုိ႕ မိန္းကေလးမ်ားကုုိ ထြန္းလင္းရိပ္သာျခံအတြင္း ရွိအိမ္တအိမ္တြင္ သြားေရာက္ခုုိလႈံခဲ့ႀကသည္။ အဆုုိပါအိမ္တအိမ္ထဲတြင္ ထုုိေန႕က ေက်ာင္းသူ (၅၄) ေယာက္ရွိေလသည္။

၁၉၈၈ခုုႏွစ္ မတ္လဆန္းမွ စတင္ကာ လႈပ္လႈပ္၊ လႈပ္လႈပ္ ျဖစ္လာခဲ့ေသာ ထုုိႏုုိင္ငံေရး အျဖစ္အပ်က္မ်ားသည္ အေျခအေနတစ္ခုုအထိ ျပီးဆုုံးတုုိင္ေအာင္ အေရာက္သြားခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားကုုိ သတ္ျဖတ္ျခင္းမွာ ဆက္တုုိက္ျဖစ္သျဖင့္ ဘယ္သူဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေသသည္၊ ဘယ္သူအဖမ္းခံရသည္ဆုုိသည္မွာ စာရင္းပင္ ေကာက္၍ မကုုန္ႏုုိင္။ ဖုုန္းေမာ္အေရးအခင္း၊ တံတားနီအေရးအခင္း၊ စသည္ျဖင့္ အေရးအခင္းမ်ားစြာ ဆက္တုုိက္ျဖစ္ေပၚျပီး အေသအေပ်ာက္အဖမ္းအဆီး ဆက္တုုိက္ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ေသသူစာရင္းေကာက္မရႏုုိင္ေအာင္ စစ္အစုုိးရသည္ ဆင္ျခင္ညဏ္ကင္းမဲ့စြာျဖင့္ တကၠသုုိလ္ေကာလိပ္မ်ား အားလုုံးကုုိ ၃ႏွစ္တိတိ ပိတ္ခဲ့သည္။ ျမဳိ႕ငယ္မ်ားတြင္ေတာ့ ေသဆုုံးသူ စာရင္းကုုိ ေကာက္ႏုုိင္ခဲ့သည္။ ဥပမာ စစ္ကုုိင္းျမဳိ႕တြင္ ရဲစခန္းကုုိ လူထုုက ဝင္စီးရန္ ႀကဳိးစားသျဖင့္ ေသဆုုံးသူ ၃၅၀ ခန္႕ ရွိသည္ဟုု စစ္ကုုိင္းသူတစ္ဦးက ဆုုိသည္။

လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ၏ အသက္ေသြးေခြ်းကုုိ စေတးခဲ့ေသာ ရွစ္ေလးလုုံးသည္ အလဟႆ ျဖစ္မသြားခဲ့ပါ။ ဆုုိရွယ္လစ္ပါတီကုုိ တလအတြင္း နိဂုုံးခ်ဳပ္ေပးခဲ့ျပီး တုုိင္းျပည္၏ စီးပြားေရးစံနစ္ကုုိ တံခါးျပန္ဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ စစ္အစုုိးရက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုုိ ျပည္ပထြက္ခြါရန္ တံခါးဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ ၂၆ ႏွစ္လုုံးလုုံး ႏဳိင္ငံကူး လက္မွတ္ဆုုိတာ ျဖဴသလား၊ မဲသလား မသိေသာ လူငယ္မ်ားသည္ ထုုိအခ်ိန္က်မွ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ကုုိ ျမင္ဘူးႀကေတာ့သည္။ ျပည္တြင္းျဖစ္ ပစၥည္းမ်ားကုုိ သမဝါယမဆုုိင္မွ တန္းစီတုုိးဝယ္ခဲ့ရေသာ လူထုုသည္ တရုုတ္ပစၥည္း၊ ထုုိင္းပစၥည္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံေပါင္းစုုံမွ လာေသာပစၥည္းမ်ားကုုိ ထုုိအခ်ိန္က်မွ သုုံးစြဲခြင့္ရႀကေတာ့သည္။

တပါတီစစ္အာဏာရွင္စံနစ္ျဖဳတ္ခ်ေရးတြင္ အသက္ေသြးေခြ်းမ်ားကုုိ စေတးခဲ့ႀကေသာ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူ အေပါင္းတုုိ႕ ေကာင္းရာသုုဂတိလားပါေစဟုု ဤေနရာမွ ဆႏၵျပဳပါသည္